top of page
  • Whatsapp
  • Instagram
  • YouTube
  • Facebook
  • Yazarın fotoğrafıYiğit Alp Okyaylı

Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri


Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri
Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri

Bilindiği üzere Kıbrıs Türkiye'nin bir uzantısı olduğu ve kuzey kısmında birçok Türk'ün yaşadığı bir Türk Cumhuriyeti'dir. Ancak 1974 yılında Yunanistan destekli Rum çeteleri Kıbrıs halkının huzurunu bozmuş, katliamlar ve işgal yaparak Türk halkına soykırım yapmaya çalışmıştır.

Ancak Türkiye'nin bu olanlara dur demesi ve Türklerin topraklarındaki işgali sonlandırmak için Rum ve Yunan çetelerine 1974 Temmuz - Ağustos ayları arasında "Ayşe tatile çıktı" kodlu çıkartması ile işgale son vermiş ada Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrılmıştır.

Güney bölgeye Rumlar, kuzeye ise Türkler yerleşmiştir. Ancak İngiltere ve Yunanistan'ın lobi çalışmaları yüzünden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti çok az ülke tarafından tanınmakta, ada tamamı ile Kıbrıs Cumhuriyeti adı ile anılır Rum bayrağı baz alınmıştır. İşgal ve soykırım girişimi sonrası adada barışı sağlayan Türkiye ve işgal destekçisi Yunanistan ile İngiltere garantör ülkeler olmuştur.


Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri
Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri

Tarihçe

Kıbrıs adası Osmanlı zamanında güneyde ve iç Anadolu'da isyan çıkaran başı bozuk Türkmenlerin bölgeye iskan etmesi ile Türk yurdu olmuştu. Ancak Balkan savaşları, Yunan isyanı ve birinci dünya savaşı sonrası Rumlar ve Yunanlar adaya kaçmış, İngiltere eli ile bölgeye yerleştirilmişlerdi.

Esasen m.ö 1400 lü yıllara dayanan Yunan varlığı adada bir kısım devam ediyordu ama dağınık şekilde yaşıyorlardı. 1. Dünya savaşı sonrasında ise bölgeye göç etmişlerdir. 1960 lardan itibaren ise yoğun bir Rum ceteleşmesi ile bölgede huzursuzluk ve Türklerin zorla göç ettirilmesi olayları baş gösterdi. Bu kanlı savaşa ise 1974 yılında tamamen dur dendi.


Savaşın Sona Ermesi

Kıbrıs savaşı büyük kayıplar ile son buldu. Harekatı iki ayda bitiren Türkiye; adanın ,%37 sini kurtarmış, bu süreçte 1700 civarı türk askeri şehit olmuş ve çok sayıda yaralı verilmiştir. Bu rakamların dışında murtağa, sandallar ve atlılar katliamında birçok Türk'ün evine gece vakti baskın yapılmış, çocuk ve kadın dinlenmeden çoğu türk katledilmiştir. Birleşmiş Milletler olayı savaş suçu olarak adlandırmıştır.

Yunanistan'ın "etnik temizlik" olarak adlandırdığı ve kutlamalar ile desteklediği bu korkunç katliamlar Yunan ve Rum tarafına ise harekatta 4 bin ölü ve 12 bin yaralı ile pahalıya mal olmuştur. Savaş sonucu Yunanistan'ın saldırgan tavırlarından dolayı Avrupa ülkeleri öncülüğünde bölgeye Garantörlük hakkı tanınan ülkeler tarafından güvenlik güçleri tasviye edildi.


Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri
Kıbrıs Üzerinde Garantörlük Hakkına Sahip Ülkeler Hangileri

Garantör Ülkeler

Kıbrıs Üzerinde garantörlük hakkına sahip olan ülkeler; İngiltere, Türkiye ve Yunanistan'dır. Türkiye dışındaki her iki ülkede bölgede savaşı başlatıp çetelere destek vermiş, yine de garantörlük hakkı istemişlerdir. Yunan ve rumların Türkleri Orta Asya'ya sürme planı olan Megalo İdea fikirleri garantörlük haklarında pay istemelerine neden olmuştur. Bunun dışında İngiltere önerisi ile bölge tamamı ile Kıbrıs Cumhuriyeti olarak anılmaya başlanmış ve adanın çoğunluk kesimi olan Rumların bayrağı ve adanın Rum kesimi olarak bilinmesini istemiştir.

Çoğunluk olarak kabul edilmiş ve birçok ülkenin senatosunda tanınan adı Kıbrıs Rum Cumhuriyeti'dir. Her iki kesiminde anayasasında garantör devletler Kıbrıs'ın bağımsızlık ve barışı için garanti sağlayacak, askeri kuvvetleri ile kendi bölgelerini koruyacaktır. Birleşmiş Milletler güçleri ise bölgede denetleme ve garantör ülkeleri inceleme görevinde bulunacak, BM kuvvetleri tarafsız bölgelerde koruma sağlayacaktır.

Ayrıca girilmesi yasak olan örneğin kapalı Maraş gibi bölgeler her iki ülke içinde günümüze kadar inşa edilemez ve askeri birlik bulundurulamaz şartı ile korunmaya alınmıştır. Bugün Rum kesiminin Protestosu ve lobisi sayesinde adada türk varlığı kabul edilmemektedir ve herhangi uluslararası kurumlara Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti alınmamaktadır.


​​​​​​


İlgili Yazılar

Hepsini Gör


Ofis Adres

Maldives Homes, Bahçeli, Girne / Kuzey Kıbrıs


İletişim Adres

Logo 1.png
bottom of page