Hisse senedi piyasaları hakkında farkındalık artarken, hala bu finansal araçla ilgili oynaklığı destekleyecek bilgiden yoksun yatırımcılar vardır ve bu nedenle borsa yatırım yapmak için uygun mu? Sorusu sık sık sorulur. Yatırımcıların çoğu, borsayı 'çabuk zengin olma' planı olarak görürken, diğerleri için hisse senetleri yükseldiğinde, yani iyi performans gösterdiğinde kar elde edilebilecek bir yer olarak görülür.
Ancak borsalarda sadece hisse senedi fiyatlarının inip çıkmasından daha fazlası vardır. Borsalar son zamanlarda ortak yatırımcılar için de oldukça erişilebilir hale gelmiş ve bazı şaşırtıcı avantajlar ve fırsatlar sunmaya başlamıştır. Borsalar, bireylerin ve küçük yatırımcıların servet oluşturmasına yardımcı olabilir.
Küçük Miktarla Başlama
Küçük bir işletme yatırımına başlamak için, bir girişimcinin bir kerede ve birçok risk içeren önemli miktarda para yatırması gerekir. Bununla birlikte, borsalarda listelenen bir işletmeden hisse satın aldığınızda, karşılaştırmalı olarak ilgili risk minimumdur. Bu, yatırımcıların daha küçük bir miktarla başlayıp birkaç hisse satın alabileceğini söylemektir. Zamanla, şirketteki holdinginizi artırmak için daha fazla yatırım yapabilir ve ek hisse satın alabilirsiniz.
Likidite
Günümüzde teknoloji sadece çevrimiçi yemek siparişi vermeyi kolay bir iş haline getirmekle kalmamış, aynı zamanda hisse senedi alıp satmak için sipariş vermeyi de sorunsuz bir süreç haline getirmiştir. Yatırımcılar, cep telefonlarına bir tıklama ile çevrimiçi olarak hisse senedi alıp satabilirler. Bu da yatırımcının çabalarını en aza indirir.
Örneğin, bir hisse senedi almak için emir verdiğinizde, hisse senedi hedef fiyatına ulaşır ulaşmaz emir tutarı hesabınızdan borçlandırılır ve aynı anda hisse senetleri hesabınıza alacak kaydedilir. Aynı şekilde hisse senedi satış emri verdiğinizde, hisseler hedef fiyata ulaştığında hesabınızdan borçlandırılır ve tutar 2-3 gün içinde hesabınıza yatırılır. Böylece hisse senetlerini çok likit bir yatırım aracı haline getirmek mümkün olur.
Karlı Bir İşte Hisse Almak
Bir şirketin hissesini satın aldığınızda, büyük avantajları olan mevcut bir işte hisse satın alıyorsanız. Ana avantajı, bu işletmelerin halihazırda bir altyapıya sahip olmaları ve halihazırda çalışır durumda olmaları nedeniyle, söz konusu işletmelerin faaliyetlerine dahil olmak zorunda kalmadan gelecekteki karlarından kazanabilmektir.
Diğer bir avantaj ise temettülerdir. Borsada işlem gören şirketler, her yıl çabalarının meyvelerini yatırımcılarla temettü şeklinde paylaşırlar. Bu temettüler size ek hisse şeklinde veya hisse başına belirli bir miktar olarak verilebilir. Örneğin, yatırım yaptığınız işletme Rs'de temettü duyurusu yaparsa hisse başına 10 ve bu tür 1.000 hisseniz varsa, Rs alırsınız.
Yatırım Seçimi
Yatırımcılar, kendilerine maksimum yatırım getirisi sağlayacak hisse senetlerine yatırım yapma kabiliyetine ve özgürlüğüne sahiptir. Örneğin, yatırımcılar en karlı işin en düşük fiyata satıldığını bulmayı çok isterler. Borsa, yatırımcıların bu tür seçimler yapmalarına izin verilen bir yerdir. Bu nedenle yatırım için en uygun alanlardan birisi borsadır.
Kolay Pazarlıklar ve Daha Düşük Komisyonculuk
Hisse senedi fiyatları yükselebilir ve düşebilir, ancak karşı tarafla pazarlık yapma zahmetinden asla vazgeçmezsiniz. İşlemlerinizi yürütmek için daha düşük aracılık ücreti alan bir aracı kurum bile seçebilirsiniz. Daha düşük bir aracılık, yatırımın önemli bir bölümünün ek ücretler ödemede kaybolmamasını sağlamaya yardımcı olur.
Daha Yüksek Getiri
Yatırımcıların sabit mevduat gibi diğer yatırım yollarından ziyade hisse senetlerine yatırım yapmalarının temel nedeni, yatırım getirilerinin daha yüksek olmasıdır. İşletmeler genellikle normal yatırımlardan çok daha yüksek getiri sağlama eğilimindedir. Bu nedenle, yatırımcıların titiz bir araştırma yapması ve iyi performans gösteren, istikrarlı ve makul bir fiyata sunulan bir hisse senedi satın alması ihtiyatlı olur. Soruya genel olarak cevap vermek gerekirse, borsalarda yatırım yapmak güvenlidir ve uygundur.
Ancak her yatırım işleminde olduğu gibi araştırma yapmak ve bu doğrultuda planlama yapmak gerekir. Uygun araştırma ile beraber planlama olmadan, yatırımcılar genellikle akıllıca olmayan ve nihayetinde kayıplara neden olan kararlar verme eğiliminde olurlar. Borsaların avantajlarından yararlanmak istiyorsanız bu ideal bir yoldur. Yatırımcılar, yatırım yaptıkları işin yanı sıra hisse senedini de anlamalı, performans geçmişini değerlendirmeli ve herhangi bir hamle yapmadan önce içerdiği riskleri anlamalıdır.
Borsada Yatırım Yapmanın Artıları ve Eksileri
Borsa içerisinde yatırım yapmak uygundur ancak birçok artısı ve eksisi de vardır. Bunları;
Artıları
Ekonomiyle büyümek
Enflasyonun önüne geçin
Satın almak kolay
Fiyat artışı ve temettülerden elde edilen gelir
Likidite
Eksileri
Risk
Bozuk şirketlerin hissedarları en son ödeme alır
Araştırmak zaman alır
Kârlı hisse senedi satışlarından alınan vergiler
Duygusal inişler ve çıkışlar
Kurumsal ve profesyonel yatırımcılarla rekabet şeklinde sıralamak mümkün olur.
Ekonomi büyüdükçe şirket kazançları da büyür. Çünkü ekonomik büyüme istihdam yaratır, gelir yaratır ve satış yaratır. Maaş çeki ne kadar yüksekse, tüketici talebinde yer alan artış da o kadar büyük olur. Bu durum da şirketlerde yer alan yazar kasalara daha fazla gelir getirilmesi anlamını taşır. İş döngüsünün aşamalarını anlamaya yardımcı olur.
Borsada Para Yatırımını Uygun Hale Getirmek İçin Çeşitlendirme
Hisse senetlerine yatırım yapmak tahvillere kıyasla daha riskli olsa da, çeşitlendirme gibi yatırım riskinizi azaltmanın yolları vardır. Çeşitlendirme, riskinizi dağıtmak için farklı sektörlerde farklı varlık türlerine yatırım yapmak anlamına gelir. Bir hisse senedi veya varlığın değeri düşerken diğer yatırım türleri yükselir veya aynı kalırsa, portföyünüzün tamamı büyük ölçüde etkilenmez.
Hisse Senetlerini Çeşitlendirmenin Yolları
Hisse senedi yatırımlarınızı çeşitlendirmenin bazı yolları şunlardır;
Yatırım türüne göre: İyi çeşitlendirilmiş bir portföy, tek başına hisse senedi sahipliğine göre faydaların çoğunu ve daha az dezavantajı sağlayacaktır. Bu hisse senetleri, emtialar ve tahvillerin bir karışımı anlamını taşır. Zamanla, en düşük riskle en yüksek getiriyi elde etmenin en iyi yolu budur.
Şirket büyüklüğüne göre: Orta ölçekli, büyük ölçekli ve küçük ölçekli olarak tanımlanan şirketler bulunur. Toplam hisse senedi fiyatının hisse sayısı ile çarpımından gelir elde edilir. Farklı büyüklükteki şirketlere sahip olmak iyidir çünkü iş döngüsünün her aşamasında farklı performans gösterirler. Örneğin, büyük sermayeli şirketler daha istikrarlı ve hisse fiyatlarındaki oynaklığa daha az duyarlı olarak kabul edilir.
Yere göre: Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Japonya ve gelişmekte olan pazarlarda yerleşik kendi şirketleri bulunan ülkelerdir. Çeşitlendirme, tek bir coğrafyaya karşı savunmasız kalmadan büyümeden yararlanmanıza olanak tanır.
Yatırım fonları ve ETF'ler aracılığıyla: Yatırım fonlarına veya borsada işlem gören fonlara (ETF'ler) sahip olmak, fon yöneticisi tarafından seçilen yüzlerce hisse senedine sahip olmanızı sağlar. Çeşitlendirmenin en kolay yöntemi, endeks fonlarının ya da endeks ETF'lerinin kullanımıdır.
Hisse senetlerine yatırım yapmanın açık yararları ve sakıncaları vardır. Tarihsel olarak, hisse senetleri uzun vadede cömert getiriler sağlamıştır ancak hisse senetlerine yatırım yapmak da önemli risklerle birlikte gelir. Hisse senedi yatırım riskleri, çeşitlendirme adı verilen bir süreçte farklı hisse senetlerine, sektörlere ve coğrafyalara yayılabilir.
Borsada yatırım yapmak yatırımcıların davranışlarına göre uygunluk gösterir. Borsanın yanı sıra yatırımcıların ilgilerini çeken bir diğer alan gayrimenkuldür. Kıbrıs'ta gayrimenkul piyasasının ciddi bir şekilde artış göstermesi sonucu yatırımcıların yeni odak noktası haline gelmiştir ve birçok avantajı da bulunur. Bunlardan en önemlisi ise turizm gelirleridir.
