Güney Kıbrıs Kime Bağlı?
Kıbrıs, yetmişli yıllarda yaşanan Türk-Rum çatışmaları neticesinde bölündüğü için Güney Kıbrıs kime bağlı? Sorusu Kıbrıs tarihi meraklıları tarafından sıklıkla soruluyor. 1963'te Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanı olarak görevde II.Makarios vardı. Anayasayla ilgili talepler olduğundan siyası yapıya ve kurumların oluşumuna bağlı 13 maddeden oluşan yeni bir taslak oluşturdu. Ancak bu taslağı ne Türkler ne de Rumlar beğenmedi.
Türkler haklarının kısıtlandığını, Rumlar ise Türklerin haklarının genişletildiğine inandığı için yeniliklere karşı çıkıyordu. Aynı yılın 21 Aralık tarihinde iki Türk'ün Rumlar tarafından katledilmesi üzerine aralarındaki anlaşmazlıklar derinleşti. Türk temsilcileri idari ve siyasi alandaki görevlerinden geri çekildiler.
Kıbrıs Harekâtı'ndan Bağımsızlığa Uzanan Süreç
Enosis yani Kıbrıs'ta bulunan Türk vatandaşların baskı altına alınması fikri Yunanistan tarafından da destekleniyordu. Ancak II.Makarios'un bu konuda sert tavır almaması, onun görevden düşürülmesine sebep oldu. Adanın kontrolü Yunan subaylarının eline geçti.
Yunan emri ve desteğiyle olsa da bu olay sonucunda adanın hakimiyeti tamamen Yunanlılara geçmedi ve ada Yunanistan'a bağlanmadı. Bu durum karşısında Türkiye'de Zürih ve Londra Antlaşması'nın 5.maddesine dayanarak Kıbrıs Barış Harekâtını başlattı.
Harekât, bir müddet sonra başka devletlerin baskıları sonucunda sonlandı. Kıbrıs'ın kuzey bölgesinde Türkler, Güney bölgesinde Rum halkı çoğunluktaydı. Harekâtla Türklerin başarı kazandığı kuzeyin %37'si Türklere verildi. Burada yaşayan Rumlar da güneye göç etti. Güneyde kalan %63'lük kısım da Rum bölgesi haline geldi.
Kıbrıs Adasının Yönetim Şekli
Kuzey ve güney şeklinde ikiye bölünmesine rağmen Kıbrıs Cumhuriyeti olarak görülür. Bu ada başkanlık sistemi ile yürütülür. Hükümet ve cumhurbaşkanı beş yılda bir halkın kullandığı oy ile seçilir.
Adada Temsilciler Meclisi tarafından yasama, cumhurbaşkanı ve hükümet tarafından ise yürütme sağlanır. Bu şekilde yasama ve yürütme güvenlik altına alınmıştır. 1983 senesinde adadaki Türkler kuzey bölgesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni ilân ettiler.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Üzerine
Kıbrıs Cumhuriyeti adlandırması güncelliğini koruyan bir tabirdir. Ama Gerek Türkiye gerekse Azerbaycan kuzey ve güneyi birbirinden ayırmak ya da güneydeki Rumları kastetmek için Güney Kıbrıs Rum Yönetimi tabirini kullanırlar. Uluslararası alanda geçerliliği olmamasına rağmen Türkiye ve Kuzey Kıbrıslılar böyle adlandırır.
Hatta güney bölgesi adanın bir bütün olduğunu ama kuzey bölümünün Türkiye tarafından işgal atında olduğunu imâ eder. Kuzey bölgesindeki siyasi temsilciler hükümet tarafından atanır. Adada çift resmi dil kullanılır. Çok konuda değişikliğe gidilmesine rağmen bu konuda değişikliğe gidilmemiştir.
Ülke 2004 senesinde Avrupa Birliği üyesi olmuştur. Yönetim, Lefkoşa, Limasol, Larnaka ve Baf bölgelerine hakimdir. Aynı yıl Annan Planı çatısı altında bölgede yapılan referandum ile ada, tek yönetimde birleştirilmeye çalışmıştır. Buna Türkler evet oyu verirken, Rumlar hayır oyu vererek karşı çıkmıştır.
Kıbrıs Adasının Demografik Yapısı
1960'ta Birleşik Krallık kontrolünden çıkan ve bağımsız olan adanın nüfus sayımları da aynı yıl yapıldı. Bu sayımlara göre adanın %77'si Rum kökenli, %18'si Türk kökenli diğer %5'lik kesimi ise Maruniler, Ermeniler gibi azınlıktaki halklar oluşturuyordu. Ada bölündükten sonra 2001 yılına kadar yapılan nüfus sayımları kapalı bir şekilde yürütüldü.
2001 yılında ise yönetimin hakim olduğu alanın nüfusu 703.529 olarak açıklandı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin nüfusunun ise tahminlere göre 87.600 civarında olduğu saptandı. Beş yıl sonra yapılan sayım verilerine göre 778.700 Rum, 87.600 Türk'ün varlığından söz edilebilir. Avrupa Birliği'nin çalışmalarda ise %67 Rum, %33 Türk tespit edilmiştir. Azınlıkların sayısı çok az olduğu için bu yüzdelikler içinde dağıtılmıştır.
